W całym gąszczu suplementów jakimi zasypują nas producenci czasami ciężko wybrać te naprawdę poprawiające jakość życia i treningu. Dlatego warto się przyjrzeć im nieco bliżej…
O Ashwagandzie słyszało już chyba większość osób. Stała się ostatnio bardzo popularną substancją w suplementacji. Natomiast jej prozdrowotne zastosowanie było znane już od dawien dawna, chociażby w medycynie ajurwedyjskiej. Dzisiaj postaram się bardziej szczegółowo przybliżyć wam działanie tej niezaprzeczalnie wartej uwagi rośliny.
Dlaczego Ashwagandha jest tak cenną rośliną? Słowem klucz niech będzie – ADAPTOGEN, bo tym jest Ashwagandha. Co kryje się pod tą nazwą? Rośliny z grupy adaptogenów, wykazują właściwości, jak sama nazwa wskazuje, adaptujące. Pomagają nam przystosować się do warunków, w których się znajdujemy. Stres, niedostateczna ilość snu, zmęczenie, w skrócie tak możemy scharakteryzować dzisiejsze czasy. Ashwagandha dzięki swoim właściwościom pomaga niwelować negatywne skutki dzisiejszego pędu, niejako w zależności od tego, kto z czym się zmaga, indywidualnie pomaga powracać do homeostazy. Ale to tylko bardzo oględny zarys, bo zakres jej działania jest o wiele szerszy.
Głównymi surowcami leczniczymi ashwagandhy są korzeń oraz owoc. Naukowcy wyizolowali z niej substancję o charakterze steroidowych laktonów, które są WITANOLIDAMI. To właśnie te substancje mają największe znaczenie w leczniczym działaniu Ashwagandhy. Witanolidy wykazują aktywność antyrakową, antyseptyczną, hipotensyjną oraz uspokajającą. Działają silnie antyoksydacyjnie tzn. podnoszą poziom dysmutazy ponadtlenkowej, katalazy i peroksydazy glutationowej. Oprócz tego wykazują działanie przeciwdepresyjne, przeciwlękowe i poprawiające funkcje mózgu, bo są zdolne bowiem do regeneracji neuronów i połączeń synaptycznych! Ze względu na obniżenie TNF alfa obniżają stan zapalny, który jest początkiem wielu chorób.
Korzenie posiadają również wiele innych czynnych biologicznie związków:
-kumarynę -w odpowiednich ilościach ma działanie antyzapalne, antynowotworowe i przeciwzakrzepowe
-kwas chlorogenowy- polifenol, silny antyoksydant, uwrażliwia komórki na insulinę, jednocześnie spowalnia wzrost poziomu glukozy we krwi, wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne
-beta sitosterol- związek z grupy fitosteroli, wpływający korzystnie na zaburzenia lipidowe, mający właściwości antynowotworowe oraz normalizujący problemy hormonalne.
Ashwagandha ma duży wpływ na nasz układ nerwowy, przez to na nasze samopoczucie i nastrój. Może dodać energii, jednocześnie uspokoić. Niektórzy czują poprawę nastroju, inni podniesienie funkcji kognitywnych (czas reakcji, skupienie, pamięć, efektywniejsza nauka), jeszcze inni czują zwiększoną tolerancję na stres lub zmniejszenie lęków czy depresji. W jaki sposób to robi? Przede wszystkim wpływa na poziomy neuroprzekaźników w mózgu. Między innymi zwiększa wrażliwość receptorów serotoninowych, w konsekwencji podwyższa poziom tego neuroprzekaźnika. Wpływa także na zwiększenie neuroprzekaźnika hamującego jakim jest GABA, przez co uspokaja, tonizuje, rozluźnia (ale nie powoduje senności). Ashwagandha ma także pozytywne zastosowanie w przeciwdziałaniu zmian neurodegeneracyjnych w mózgu (Alzhaimer, Parkinson, demencja). Usprawnia komunikację między neuronami, może powodować wzrost nowych neuronów.
Działa silnie na układ immunologiczny. Dzięki zawartym w niej sitoindozydom ma zdolność pobudzania makrofagów (komórek żernych) i samej fagocytozy- w skrócie- wzmacnia nasze siły obronne układu odpornościowego. Oprócz tego pobudza syntezę tlenku azotu(NOs), enzymu syntetyzującego tlenek azotu. Tlenek azotu to fizjologicznie bardzo ważna cząsteczka sygnałowa, która pełni rolę jednocześnie naszego endogennego wolnego rodnika, ale i antyoksydantu w jednym. Ma kluczowe znaczenie dla wartości ciśnienia tętniczego, działa bowiem rozkurczająco na mięśnie gładkie tętnic i polepsza ukrwienie. Jego odpowiednia ilość chroni serce i naczynia. Wspiera działanie mitochondriów. NO działa również bakterio-, wiruso- i grzybobójczo. Sportowcy powinni szczególnie zwrócić uwagę na NO, poprawia on bowiem zdolności wysiłkowe. Ashwagandha może przyczynić się do wzrostu masy i siły mięśniowej, a także poziomu testosteronu.
To nie koniec dobroczynnego działania Ashwagandhy, bo bardzo dobrze wpływa na pracę tarczycy. Pobudza syntezę T4 (hormonu tarczycowego), z którego organizm konwertuje T3- aktywny fizjologicznie hormon tarczycy, odpowiadający za najważniejsze funkcje organizmu. Oprócz tego ashwaganda stabilizuje poziom TSH, a jej działanie antyoksydacyjne równie ma ogromne znaczenie w tym wypadku. Oprócz tego wspiera wątrobę, może być pomocna w przypadku osteoporozy, pomaga uregulować rytm dobowy, obniża ciśnienie krwi.
Dawkowanie jest kwestią mocno indywidualną. Niektórzy czują się lepiej na niższych dawkach (400-500 mg) inni odczuwają jakiekolwiek efekty dopiero przy około 1600mg, a nawet więcej. Niewątpliwie najlepiej zacząć od małych dawek, stopniowo zwiększając i obserwując organizm. Nie każdy suplement z ashwagandą będzie skuteczny. Istotna jest informacja producenta o standaryzacji i procentowej zawartości substancji czynnej, w tym wypadku witanolidów (najlepiej 5-7%).
W SKRÓCIE DZIAŁANIE ASHWAGANDY:
– stresująca praca już nie będzie spędzała snu z powiek, zniweluje zmęczenie
– zmiata wolne rodniki (które są główną przyczyną chorób)
– pomocna w momentach intensywnego wysiłku umysłowego (sesja, wystąpienie publiczne), ale również w przypadku chorób demencyjnych
– zapewnia dobry stan naczyń krwionośnych, ochrona przeciwmiażdżycowa, działanie silnie przeciwzapalną
– szczególnie pomocna przy niedoczynności tarczycy (zwiększa poziom jej hormonów)
– poprawia wrażliwość na insulinę, obniża poziom glukozy we krwi
– normalizuje kortyzol, przeciwdziała obniżaniu DHEA (odpowiada za witalność, libido, ogólne dobre samopoczucie)
– pomocna w niektórych chorobach autoimmunizacyjnych
Ashwagandha to dość mocno odczuwalnie działająca roślina. Mimo swojego ogromu możliwości, to w jaki sposób zadziała na daną osobę to kwestia indywidualna. Dobre samopoczucie i zdrowie, to jednak składowa wielu czynników, a nie tylko zasługa jednego suplementu.
